زنبور Eurytoma ghilarovi Zerova (Hymenoptera: Eurytomidae) پارازیتویید شب‌پره میوه‌خوار کبر Thyridiphora furia در ایران

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1092-25IPPC
نویسندگان
دانشجو
چکیده
کبر با نام علمی Capparis spinosa L. یک گیاه چند ساله می‌باشد که در نواحی نیمه‌خشک در نواحی مدیترانه‌ای و شرق ایران رشد می‌کند. این گیاه دارای کاربردهای آرایشی و بهداشتی، دارویی و غذایی می‌باشد که گل و جوانه‌های باز نشده این گیاه به عنوان یک طعم‌دهنده مورد استفاده قرار می‌گیرد. چهار گونه پروانه، یک گونه سخت بالپوش و یک گونه سن به عنوان آفات این گیاه در ایران گزارش شده است. در منطقه مورد مطالعه ما، میوه‌های این گیاه توسط شب‌پره Thyridiphora furia (C. Swinhoe, 1884) از خانواده Crambidae مورد حمله قرار می‌گیرند. این شب‌پره برای نخستین بار به عنوان آفت کبر گزارش می‌شود. در طول بررسی عوامل خسار‌ت‌زای کبر در استان گلستان در شمال ایران، ما از روی این آفت، تعدادی زنبور پارازیتویید پرورش دادیم که به خانواده Eurytomidae تعلق داشتند. این زنبورها از لاروهای جمع‌آوری شده در روستای قلی‌آباد در اوایل شهریور بدست آمدند. نمونه‌های مونتاژ شده شامل هشت زنبور ماده و سه نر بودند. این پارازیتویید تحت نام Eurytoma ghilarovi Zerova, 1988 شناسایی شدند. مشخصات مورفولوژیکی مهم این گونه به شرح زیر است: سینه بصورت پوشیده از نقاط فرورفته متراکم، حد فاصل آنها دارای نقوش دانه دانه، شکم بصورت متراکم منقوط و موهای متراکم؛ همه بندهای فونیکول در ماده و نر با طول بیشتر از عرض، نر با تاژک هفت بندی؛ رگبال پس‌کناری دو برابر بلندتر از رگبال کناری، کوکسای پای جلویی استوانه‌ای شکل و فاقد فرورفتگی یا برجستگی در قسمت جلویی. این گونه تنها از کشور تاجیکستان گزارش شده است و برای نخستین بار از ایران گزارش می‌شود. ارتباط بیولوژیکی این گونه با شب‌پره میوه‌خوار کبر T. furia و گیاه کبر برای نخستین بار گزارش می‌گردد در حالی که تاکنون از روی سرخرطومی Lixus strangulatus Faust. از خانواده Curculionidae بر روی گیاه Inula grandis Schrenk از تیره مرکبان(Asteraceae) گزارش شده است.
کلیدواژه ها
 
Title
Eurytoma ghilarovi Zerova, 1988 (Hymenoptera: Eurytomidae) parasitoid of a frugivorous pest of caper bush, Capparis spinosa L. in Iran
Authors
Yadollah Hajilari qoliabad
Abstract
Caper, Capparis spinosa L. is a perennial shrub growing in the semi-arid areas of the Mediterranean basin and eastward into Iran. It is used for cosmetics, medicines and foods whereas the current major utilization is the unopened flower buds, for human consumption as a flavouring. Four lepidopterous pests, one coleopterous pest and one true bug were reported as pest of caper in Iran. In our studied area, its fruit was attacked by a frugivorous lepidopterous pest, Thyridiphora furia (C. Swinhoe, 1884) from the family Crambidae. This Lepidoptera is recorded for first time as a pest of C. spinosa. During the study on damaging factors of caper bush in Golestan province in the north of Iran, we reared some parasitic wasps of the family Eurytomidae (Hymenoptera: Chalcidoidea). These wasps were obtained from collected larvae from Goli-Abad village in August of 2021. Mounted specimens included eight female and three male specimens. This parasitoid was identified as Eurytoma ghilarovi Zerova, 1988. Its main morphological characters are mesosma coarsely punctured, and granulated inter punctures; metasoma densely sculptured and densely pubescent; all funiculars of the female longer than the width, the antennae of the male with 7 flagellars; postmarginal vein 2 times longer than the marginal vein; fore coxae cylindrical, without anterior carina and excavation. This species is known only from Tajikistan and is a new record for Iran. The association of E. ghilarovi with T. furia and Capparis are new, while it was previously reared from Lixus strangulatus Faust. (Coleoptera: Curculionidae) on Inula grandis Schrenk (Asteraceae).
Keywords
Parasitoid, Capparis, Chalcidoidea