مدیریت تلفیقی پروانه موم‌خوار بزرگ (Galleria mellonella Lep., Pyralidae) در زنبورستان و انبار نگهداری شان‌های مومی

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1088-25IPPC
نویسندگان
1استادیار، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
2گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده
شب‌پره موم‌خوار بزرگ یکی از آفات بسیار مهم محصولات انباری و همه‌گیر در کلنی‌های زنبورعسل است که هر ساله خسارت سنگینی را به زنبورداران به واسطه تغذیه از شان‌های مومی موجود در داخل کندوها و همچنین شان‌های مومی انبار شده تحمیل می‌کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی روش‌های مختلف مدیریت تلفیقی شب‌پره موم خوار بزرگ در زنبورستان و انبار نگهداری شان‌های مومی طی بازه زمانی بهار الی تابستان 1402 روی 35 کلنی زنبورعسل ایرانی در شرایط اقلیمی شهرستان مریوان از توابع استان کردستان انجام شد. مطالعه حاضر در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار( شامل تیمارهای زنبورستان قوی، زنبورستان ضعیف، انبار تاریک، انبار روشن، تیمار اسیدهای آلی و شاهد) و هر تیمار در هفت تکرار به مرحله اجرا در آمد. آزمایشات میدانی به مدت 20 روی تیمارهای آزمایشی انجام شد. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‌ (براساس روش LSD) داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS V.22 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس تعداد حشره شب‌پره موم خوار در زنبورستان قوی نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود دارد (05/0 < P). براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین تعداد حشره مشاهده شده در تیمار شاهد و کمترین آن مربوط به تیمار یک بود. نتایج تجزیه واریانس تعداد حشره شب-پره موم خوار در زنبورستان ضعیف نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود دارد (05/0 < P) براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین تعداد حشره مشاهده شده در تیمار دوم و کمترین آن مربوط به تیمار شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس میزان تلفات شب‌پره موم‌خوار در تیمار اسیدهای آلی نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود دارد (05/0 < P). براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین و کمترین تعداد حشره تلف شده به ترتیب مربوط به تیمارهای اسید فرمیک و شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس تعداد حشرات بالغ دیده شده در انبار تاریک نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود دارد (05/0 < P). براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین تعداد حشره مشاهده شده در تیمار پنج و کمترین آن مربوط به تیمار شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس تعداد حشرات بالغ مشاهد شده در انبار روشن نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود دارد (05/0 < P). براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین و کمترین تعداد حشره مشاهده شده به ترتیب مربوط به تیمار شاهد و تیمار دو بود. با توجه به نتایج بدست آمده، می‌توان استفاده تلفیقی از روش‌های اسیدهای آلی (اسید فرمیک و استیک)، انبار روشن و نگهداری کلنی‌های قوی در زنبورستان یا زنبورستان قوی را جهت کاهش خسارت این آفات در زنبورستان و انبارهای نگهداری شان‌های مومی توصیه کرد.
کلیدواژه ها
 
Title
Integrated management of greater wax moth, Galleria mellonella (Lep., Pyralidae), in apiary and storage warehouses of wax combs
Authors
Ataollah Rahimi, Loghman Zarhesh, Naser Moeini Naghadeh, Masoumeh Paydar
Abstract
Galleria mellonella is one of the most important pests of stored products and honeybee colonies, which inflicts heavy damage on beekeepers by feeding on wax combs inside the colonies as well as stored wax combs. This study aimed to investigate different methods of integrated management of G. mellonella in colonies and storage warehouses during the spring to summer of 2023 in 35 bee colonies in the Kurdistan province, Iran. This study was carried out in the form of a completely randomized design with six treatments (including strong apiary, weak apiary, dark warehouse, light warehouse, organic acid treatment, and control treatments) and seven replications. Field surveys were conducted for 20 days on experimental treatments. Variance analysis and mean comparison (based on the LSD method) of data were done using SPSS V.22 software. The variance analysis results of the number of wax moths in the strong apiary showed that there is a significant difference between the treatments (P < 0.05). Based on the mean comparison results, the lowest and highest of the number of wax moths was observed in the one and control treatments, respectively. The results of the variance analysis of the number of wax moths in the weak apiary showed that there is a significant difference between the treatments (P < 0.05). Based on the mean comparison results, the highest and lowest of the number of wax moths were observed in the second and control treatments, respectively. Variance analysis results of the mortality rate of wax moths in the treatment of organic acids showed that there is a significant difference between the treatments (P < 0.05). Based on the mean comparison results, the highest and lowest number of dead wax moths were related to formic acid and control treatments, respectively. The results of the variance analysis of the number of adult wax moths seen in the dark warehouse showed that there is a significant difference between the treatments (P < 0.05). Based on the mean comparison results, the highest and lowest number of adult wax moths was observed in five and control treatments, respectively. The results of variance analysis of the number of adult insects observed in the bright warehouse showed that there is a significant difference between the treatments (P < 0.05). Based on the mean comparison results, the highest and lowest of the number of observed wax moths were related to the control and second treatments, respectively. According to the obtained results, the integrated use of methods Organic acids (formic and acetic acids), bright warehouse, and keeping strong colonies in apiary (or strong apiary) can be recommended to reduce the damage of this pest in apiaries and storage warehouses for wax combs.
Keywords
Greater wax moth, Honey bee, Integrated management, Apiary, Warehouse