اثرات زیرکشندگی حشره کش‌های آزادیراکتین و پالیزین بر ویژگی های زیستی، فراسنجه‌های جدول زندگی و پیش بینی روند جمعیتی Trialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae)

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 2096-25IPPC (R1)
نویسندگان
1دانشگاه ارومیه، دانشکده کشاورزی، گروه گیاهپزشکی،
2. گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
3. مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجانغربی، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، ارومیه، ایران
چکیده
سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum Westwood (Hemiptera: Aleyrodiade) به عنوان یکی از مهمترین آفات اقتصادی با پراکنش وسیع میزبانی مطرح است. استفاده از آفتکش‌های کم خطر و سازگار با محیط‌زیست می‌تواند در مدیریت تلفیقی آفت مذکور مد نظر قرار‌گیرد. به همین دلیل در این تحقیق، اثرات زیر‌کشندگی(LC25) دو حشره‌کش آزادیراکتین و پالیزین بر روی فراسنجه های زیستی و جدول زندگی سفیدبالک گلخانه تحت شرایط کنترل شده مورد ارزیابی قرار گرفت. روش مورد استفاده در مطالعات زیست سنجی و زیرکشندگی به روش غوطه ورسازی برگ‌های گوجه فرنگی در غلظت‌های مورد نظر ، سپس حشرات کامل یک روزه روی برگ-های تیمارشده با حشره‌کش‌ها رهاسازی شدند. جهت مطالعه فراسنجه‌های جدول‌زندگی از غلظت های زیر‌کشنده (LC25) 3/5 و 6/5 پی پی‌ام به ترتیب برای حشره‌کش های آزادیراکتین و پالیزین استفاده شد. مطالعات جدول زندگی حداقل با استفاده از 80 عدد تخم سفیدبالک هم‌سن برای هریک از تیمارها صورت گرفت. داده‌های حاصل از جدول زندگی، بر اساس تئوری جدول زندگی دو جنسی سن-مرحله رشدی تجزیه شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که هر دو حشره‌کش‌ مورد استفاده، طول دوره مراحل نابالغ، نرخ بقا، طول عمر حشرات کامل و باروری نسل F1 را تحت تاثیر قرار دادند. طول دوره مراحل نابالغ در تیمارهای شاهد، آزادیراکتین و پالیزین به ترتیب (21/0±72/21 روز)، (25/0±57/23روز) و (36/0±38/23روز) بود. میزان باروری حشرات کامل سفیدبالک گلخانه از 53/2±96/35 (تخم/ ماده) در شاهد تا 67/2±64/8 (تخم/ماده) در تیمار آزادیراکتین متغیر بود. همچنین استفاده از غلظت LC25 حشره‌کش‌های مذکور باعث کاهش نرخ خالص تولید‌مثلی (R0) ، نرخ ذاتی و متناهی افزایش جمعیت سفیدبالک شدند. بیشترین و کمترین میزان نرخ خالص تولیدمثل به ترتیب در تیمارهای شاهد (80/1 ± 58/9 تخم/ ماده) و آزادیراکتین و پالیزین (042/0 ±03/1 و 041/0 ±67/1 تخم/ماده ) مشاهده شد. بیشترین نرخ ذاتی و متناهی افزایش جمعیت به ترتیب در تیمار شاهد (r: 0074/0 ± 0865/0 و λ : 0080/0 ± 090/1 بر روز) به دست آمد. نتایج نشان داد که رشد جمعیت سفیدبالک گلخانه در تیمارهای مختلف دقیقا مطابق با فراسنجه های رشد جمعیت براورد شده بود. به عنوان مثال، حشرات کامل تیمار شده با حشره کش ها سرعت رشد کمتر و در نتیجه مدت زمان یک نسل (T)، طولانی مدت داشتند. نتیجه نهایی حاصل از این تحقیق نشان داد که با توجه به اثرات غیرکشندگی هر دو حشره کش مورد مطالعه بر ویژگی‌های زیستی و فراسنجه-های جدول زندگی سفیدبالک گلخانه‌ای، می توان آز آنها در مدیریت آفت مذکور استفاده کرد.
کلیدواژه ها
 
Title
Sublethal effects of Azadirachtin and Palizin on the biological properties, life table parameters and population trend of Trialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae)
Authors
Fariba Mehrkhou, Elham Rahmaniaghdam, Maryam Fourouzan
Abstract
The greenhouse whitefly, Trialeurodes vaporariorum (Westwood) (Hemiptera: Aleyrodidae), is known as an economically important and polyphagous pest of different crops. Usage of low-risk and ecological friendly insecticides could be consider as a complementary method in integrated pest management of aforementioned pest. For this purpose, in this study, the sub-lethal concentration (LC25) of two insecticides, Azadirachtin and Palizin, on the biological properties and life table parameters of T. vaporarium were studied at controlled condition. The leaves of tomato were dipped into the related concentrations of insecticides, then the same-aged (24h) adults of, T. vaporariorum were released on the treated leaves. The sub-lethal (LC25) obtained concentration were used 5.3 and 5.6 p.p.m for Azadirachtin and Palizin, respectively. The biological and life table studies were done using at least 80 the same age of eggs for each treatments. The life history data of the greenhouse whitefly cohorts exposed to sublethal concentration of the aforementioned insecticides were analyzed using the computer program TWOSEX–MSChart based on the age-stage, two-sex life table theory. The results of this study were showed that the used insecticides affected the developmental time, survival rate, adult longevity, and fecundity of the F1 generation. The developmental time on control, Azadirachtin and Palizin treatments was obtained (21.72±0.21 days), (23.57±0.25 days) and (23.38±0.36 days), respectively. The fecundity rate of greenhouse whitefly was varied from 35.96± 2.53 (egg/female) on control to 8.64 ± 2.67 (egg/female) on Azadirachtin. Also, the sublethal concentration of both insecticides resulted in decreasing of the net reproductive rate (R0), intrinsic rate of increase (r), and the finite rate of population growth (λ). The highest and lowest net reproductive rate was obtained on control (9.58 ± 1.80 eggs/female) and Azadirachtin and Palizin (1.03 ± 0.042 and 1.67 ± 0.041 eggs/female), respectively. The highest values for the intrinsic rate of increase and finite rate of increase were obtained on control (r: 0.0865 ± 0.0074 day-1, λ: 1.090 ± 0.0080 day-1), respectively. The results also demonstrated that population growth of the greenhouse whitefly in different treatments was exactly in consistent with the estimated population growth parameters. For example, aphids treated with Palizin, had slower growth rate and, thereby prolonged mean generation time (T).Therefore, the findings of this research showed that, due to the sublethal effects of both insecticides on the biological and life table parameters of the greenhouse whitefly, they could be used in the management of aforementioned pest.
Keywords
greenhouse whitefly, intrinsic rate of increase, herbal insecticides, population projection