الگوی پراکنش شب‌پره مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta در مزارع گوجه‌فرنگی شهرستان چهارباغ (البرز)

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1099-25IPPC
نویسندگان
1کارشناس تحقیق و توسعه شرکت شبنم باران کویر
2عضو هیأت علمی تمام وقت دانشگاه
چکیده
شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی، Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) از مهم‌ترین‌ آفات گیاهان خانواده Solanaceae به ویژه محصول گوجه‌فرنگی است که قادر است در صورت عدم مدیریت صحیح، بین 50 تا 100 درصد محصول را از بین ببرد. این آفت از سال 1389 وارد ایران شد و در نقاط مختلف کشور پراکنش یافت. از آن‌جایی که استفاده از تله‌های نوری به عنوان عاملی مؤثر در شکار حشرات کامل شب‌پره‌ها از جمله حشرات کامل مینوز گوجه‌فرنگی محسوب می‌شود، به منظور ارزیابی حضور و برآورد پراکنش این شب‌پره در شهرستان چهارباغ استان البرز یازده مزرعه گوجه فرنگی انتخاب شد و به ازای هر هکتار، پنج تله نوری قرار داده شد. در این مطالعه، تله‌های نوری همراه با تشت آب و روغن تعبیه شده بود تا شکار و ردیابی شب‌پره‌ها امکان‌پذیر باشد. بازدید از تله‌ها به صورت هفتگی انجام می‌شد و حشرات از تله‌ها خارج و به آزمایشگاه منتقل می‌شدند تا شمارش صورت گیرد. ارتفاع مزارع مورد بررسی از سطح دریا بین 1234 تا 1305 متر و مساحت هر مزرعه بین 10000 تا 470000 متر مربع بود. زراعت گوجه‌فرنگی در این مناطق از اواخر اسفند تا اوایل اردیبهشت آغاز و برداشت محصول در ماه مرداد یا اوایل شهریور انجام می‌گرفت. علاوه بر گوجه‌فرنگی، گیاهان دیگری نظیر بادمجان، نخودفرنگی، و لوبیا نیز در مزارع مورد مطالعه کشت می‌شدند. بنابراین، بازبینی‌ها (در سال 1391) از فروردین آغاز شد و تا اواسط مهر ماه ادامه پیدا کرد. بر اساس نمونه‌برداری‌ها، بیشترین میزان خسارت هر یازده مزرعه در ماه‌های مرداد و شهریور بود. در این میان، منطقه قاسم‌گرجی با 65 درصد آلودگی بیشترین آلودگی را داشت و کمترین میزان آلودگی (5 درصد) مربوط به عرب‌آباد، سلطان‌آباد، اقدسیه و عباس‌آباد بود. همچنین، اولین تاریخ مشاهده آفت در منطقه قاسم‌گرجی (23 اردیبهشت) صورت گرفت؛ در حالی که دیرترین زمان مشاهده اولین آفت، 21 مرداد در قاسم‌آباد برآورد شد. این تاریخ (21 مرداد ماه) مصادف با اوج جمعیت آفت در مزرعه قاسم‌گرجی (به تعداد 157 شب‌پره) بود. این مطالعه نشان می‌دهد که استفاده از تله‌های نوری گرچه در فراخوانی اختصاصی شب‌پره‌ها و برآورد تعداد نسل‌های دقیق حشره در هر منطقه و شرایط آب و هوایی کارایی ندارد، اما به دلیل پتانسیل بالا در جلب هر دو افراد بالغ نر و ماده، تاریخ آغازین حضور و همچنین اوج جمعیت و خسارت‌زنی آفت را نشان می‌دهد. این نوع تله‌ها به دلیل هزینه ارزان‌تر برای پایش مزارع توصیه می‌شوند تا برنامه‌های مدیریتی در زمان‌بندی مناسب علیه آفت اجرا شود.
کلیدواژه ها
 
Title
Distribution pattern of the moths of the tomato leafminer, Tuta absoluta in the tomato fields of Chaharbagh city (Alborz)
Authors
shahnaz zare, Shima Rahmani
Abstract
The tomato leafminer, Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) is one of the most destructive pests of Solanaceae family, especially the tomato crop, which can destroy between 50 and 100% of the crop if not properly managed. This pest entered Iran in 2009 and spread in different parts of the country. Since the use of light traps is considered as an effective factor in hunting moths, including tomato moths, in order to evaluate the presence and distribution of this moth in Chaharbagh city, Alborz province, eleven tomato farms were selected and five light traps were placed per hectare. In this study, light traps were installed along with water and oil pans so that it is possible to hunt and track moths. The traps were visited weekly and the insects were taken out of the traps and taken to the laboratory to be counted. The height of the surveyed farms was between 1234 and 1305 MASL and the area of each farm was between 10,000 and 470,000 m2. Tomato cultivation in these areas started from late March to early May and harvesting was done in August or early September. In addition to tomatoes, other plants such as eggplant, peas, and beans were also cultivated in the studied fields. Therefore, the revisions (in 2012) started from April and continued until the middle of October. Based on sampling, the highest amount of damage in all eleven farms was in the months of August and September. In the meantime, Qasim-Gorji region was the most polluted with 65% insect population, and the lowest pollution level (5%) was related to Arababad, Sultanabad, Aqdasiyah and Abbasabad. Also, in Qasim Gurji region, the pest was observed on May 23 for the first time; While in Qasim Abad, the pest was estimated on August 21 for the first time. This time (August 21) coincided with the peak population of the pest in Qasim Gurji's farm (157 moths). This study showed that although the light traps are not effective in calling moths species specifically and estimating the exact number of insect generations in each region and weather condition, they have a high potential to attract both male and female adults, and show the beginning time of presence as well as the peak population and the pest damage. These types of traps are recommended for monitoring the moths due to their cheaper cost, so that management programs can be implemented against the pest in a timely manner.
Keywords
tomato pinworm, Light trap, Solanaceae, Distribution