ارزیابی عکس‌العمل پنج رقم پسته به نماتد مولد گره ریشه (Meloidogyne javanica)

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1161-25IPPC (R1)
نویسندگان
1مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان(شاهرود)
2پژوهشکده پسته کشور
3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
چکیده
پسته یکی از مهمترین محصولات باغبانی ایران بوده که نقش مهمی در صادرات غیر‌نفتی و ارزآوری نیز دارد. عوامل بیماریزای متعددی باعث محدود شدن تولید پسته می‌شوند. که در این میان، نماتدهای مولد گره ریشه به‌ دلیل پراکندگی جهانی، دامنه میزبانی وسیع و تعامل با سایر انگل‌های گیاهی و کاهش حداقل 5 درصدی میزان تولید، همواره یکی از عوامل بیماریزای گیاهی مهم در باغ‌های پسته در کشور بوده‌اند. از آنجایی که استفاده از ارقام مقاوم به عنوان یکی از مؤثر‌ترین روش‌ها در مدیریت نماتدهای ریشه گرهی محسوب می‌شود، در مراحل انجام این تحقیق، واکنش 5 رقم پسته (ممتاز،کله‌قوچی، قزوینی، کال‌خندان و بادامی سفید) به نماتد Meloidogyne javanica در شرایط باغ، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. تراکم جمعیت نماتد در خاک قبل از کاشت بذر پسته، 620 لارو سن دوم در 250 میلی-لیتر خاک آلوده بود. بذور ارقام مختلف پسته در قطعه زمین آلوده به نماتد مولد گره ریشه (گونه M. javanica)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار کشت گردید. یک‌سال بعد از کشت، با در‌آوردن نهال‌ها از خاک، پارامترهای ایندکس گال و میزان جمعیت نماتد در ریشه آلوده اندازه‌گیری گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کمترین (3/55 و 3/65) و بیشترین (3/100 و 3/114) تعداد گال و کیسه تخم نماتد به ترتیب در رقم ممتاز و بادامی سفید مشاهده گردید. رقم کله قوچی بدون اختلاف معنی‌دار با رقم ممتاز بوده و ارقام قزوینی و کال خندان حدواسط دو گروه فوق قرار گرفتند. فاکتور تولید مثلی نماتد M. javanica در ارقام پسته مورد آزمایش اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نشان نداد. ارقام ممتاز و کله قوچی بیشترین و رقم بادامی سفید کمترین ارتفاع ساقه و وزن خشک اندام هوایی را نشان داده و سایر ارقام حد واسط دو گروه آماری قرار گرفتند. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که همه ارقام پستة مورد آزمایش نسبت به گونه M. javanica حساس می‌باشند. با توجه به حساسیت ارقام تجاری پسته به نماتد مولد گره ریشه، روشهای کنترل زراعی، بهداشت گیاهی، استفاده از نهال سالم و عاری از نماتد و استفاده از ترکیبات ریشه‌زا‌ی رایج، جهت کنترل این بیماری توصیه می‌گردد.
کلیدواژه ها
 
Title
Evaluation of reactions of five pistachio cultivars to root knot nematode (Meloidogyne javanica)
Authors
Mehdi Mohammadi Moghadam, Mohammad Moradi, Masoumeh Haghdel, Seyed Reza Fani
Abstract
Pistachio is one of the most important horticultural products of Iran, which plays an important role in non-oil exports and exchange earning. Several pathogenic agents limit pistachio production. Root knot nematodes have always been one of the important plant pathogenic agents in pistachio orchards due to their global distribution, wide host range and interaction with other plant parasites and at least 5% reduction in production. Since the use of resistant cultivars is one of the most effective methods in the management of root knot nematodes, in the present study, the response of 5 pistachio cultivars (Momtaz, Kelah-Ghochi, Qazvini, Kal khandan and Badami Sefid) was evaluated to Meloidogyne javanica in garden conditions. Nematode population density in the soil before pistachio seed planting was 620 juvenile 2 (J2) in 250 ml of contaminated soil. The seeds of different pistachio cultivars were planted in a piece of infected orchard with the knot nematode (M. javanica) in a completely randomized block design with 3 replications. The results showed that the lowest number (55.3 and 65.3) and the highest (100.3 and 114.3) number of galls and egg mass were observed in Momtaz and Badami Sefied cultivars, respectively. Kale Ghochi cultivar was without significant difference with Momtaz cultivar and Qazvini and Kal Khandan were intermediate. The reproduction factor of M. javanica in pistachio cultivars did not show any significant difference with each other. The highest and lowest of stem height and aerial dry weight were observed in Momtaz, Kale Ghochi and Badami Sefied cultivars respectively. In general, the results showed that all tested pistachio cultivars are sensitive to M. javanica species. Considering the sensitivity of commercial cultivars, it is better to use cultural control and phytosanitary methods to prevent the root knot nematodes damage. Certified seedlings (free of nematodes), suitable soil texture, and the use of root growth enhancers are recommended.
Keywords
Soil-borne disease, resistance, Gall, egg mass