بررسی تغییرات جمعیت و پراکنش فضایی سنک عناب Monosteira alticarinata (Hem., Tingidae) در شهرستان بیرجند

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1202-25IPPC
نویسندگان
1گروه گیاه پزشکی-دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
3گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
چکیده
عناب Ziziphus jujuba Mill. یکی از گیاهان دارویی شناخته شده با ارزش غذایی و خواص دارویی مختلف در استان خراسان جنوبی است. به منظور بررسی تغییرات جمعیت و پراکنش فضایی سنک عناب Monosteira alticarinata (Hem.: Tingidae) در باغات عناب شهرستان بیرجند (استان خراسان جنوبی)، از اوایل تا اواخر فصل زراعی 1399 اقدام به نمونه برداری هفتگی گردید. برگ عناب به عنوان واحد نمونه‌برداری انتخاب شد. برای بررسی نوسانات جمعیت از 10 درخت منتخب در هر نوبت نمونه‌برداری تعداد 200 برگ (20 برگ از هر درخت) از جهات مختلف جغرافیایی تهیه و در کیسه‌های پلاستیکی به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از استریومیکروسکوپ اقدام به شمارش مراحل مختلف زیستی سنک می‌شد. رابطه‌ی بین تراکم مراحل مختلف رشدی سنک و متغیرهای دما و رطوبت نسبی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تعیین شد. برای تعیین الگوی پراکنش فضایی اندازه‌ی مناسب نمونه با حداکثر خطای 20 %، معادل 50 واحد نمونه‌برداری تعیین و تراکم جمعیت تخم، پوره و حشره کامل در سه ارتفاع مختلف درختان عناب (5/1، 2 و 3 متر) شمارش شد. الگوی پراکنش فضایی مراحل مختلف زندگی سنک با استفاده از روش‌های نسبت واریانس به میانگین، شاخص ازدحام لوید، روش‌های رگرسیونی تیلور و آیوائو تعیین شد. نتایج نوسانات جمعیت نشان داد که بیشترین جمعیت مراحل تخم، پوره‌ها و بالغ، به ترتیب با میانگین 09/69±3/394، 5/20±4/114 و 92/6±4/42 در تاریخ‌های بیست و پنجم مرداد، پانزدهم شهریور و یازدهم مرداد به دست آمد. تراکم جمعیت سنک‌ها با دما یک همبستگی مثبت و معنی‌دار را نشان داد (005/0= P،527/0 =r)، ولی با رطوبت نسبی معنی‌دار نبود (167/0= P،274/0- =r). الگوی پراکنش فضایی مراحل مختلف زندگی سنک عناب در سه ارتفاع درختان عناب مورد بررسی با استفاده از روش‌های یاد‌شده، از نوع تجمعی به دست آمد. پارامترهای به دست آمده از تغییرات جمعیت و الگوی توزیع فضایی این گونه می‌تواند در طراحی برنامه‌های نمونه‌برداری و تخمین تراکم جمعیت این آفت در باغات عناب مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها
 
Title
Investigation on population fluctuations and spatial distribution of jujube lace bug, Monosteira alticarinata (Hem.: Tingidae) in Birjand region
Authors
Seyede Asiyeh Notghi Moghadam, Hussein Sadeghi-Namaghi, Saeed Moodi
Abstract
The jujube, Ziziphus jujuba Mill. is a well-known medicinal plant with various nutritional values and pharmacological properties which grows in South Khorasan province. In order to study the population fluctuations and spatial distribution of M. alticarinata, sampling was done weekly in jujube orchards of Birjand region (South Khorasan province) from the start of crop season to end of it in 2020. Jujube leaf was selected as sampling unit. To investigate the population fluctuations, 200 leaves from 10 selected trees (20 leaves from each tree) were randomly collected from different geographical directions and transferred to the laboratory in plastic bags, and the number of different biological stages was counted using a stereomicroscope. The Pearson correlation coefficient was used to determine the relationship between lace bug density and temperature and relative humidity as variables. To determine the spatial distribution of M. alticarinata, the reliable sample size with maximum relative variation of 20% was obtained 50. The number of egg, nymph and adult was recorded in three heights of jujube trees (1.5, 2, and 3 meters). The spatial distribution pattern of different life stages of lace bug was determined using mean-variance ratio, Lloyd's mean crowding index, Taylor´s power low and Iwao´s patchiness regression model. The results of population fluctuations showed that the highest population density of eggs, total nymphs and adults of M. alticarinata were average 394.3±69.09, 114.4±20.5 and 42.4±6.92 in 15/08/2020, 05/09/2020 and 01/08/2020, respectively. A positive and significant correlation was observed between jujube lace bug total population density (r= 0.527, P=0.005) with temperature, however, the correlation was negative and non-significant for relative humidity (r= -0.274, P=0.167). The spatial distribution pattern of different life stages of M. alticarinata was aggregated in all heights of jujube. The parameters derived from population fluctuations and the spatial distribution pattern of this species can be used in the sampling program and estimates of population density of this pest in jujube orchards.
Keywords
Jujube pests, population density, Population distribution indices, South Khorasan