پایش آفات جنگل‌های حوزه‌ی زاگرس (آذربایجان غربی)
پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1311-25IPPC (R2)
نویسندگان
زهرا هاشمی خبیر 1 ، سیامک حنیفه2 ، مجید توکلی3 ، محمد ابراهیم فراشیانی4 ، علیرضا رجبی مظهر5 ، رحمان رحیم دخت2
1محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
2مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اذربایجان غربی
3بخش تحقیقات منابع طبیعیٰ، مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، خرم آباد
4مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
5عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
چکیده
جنگل‌های زاگرس به‌عنوان دومـین ذخیره‌گاه عظـیم جنگلی ایران از نظر وسعت، تنـوع گیـاهی، کـاربرد در زندگی مردم و تأمین اقتصاد خانواده‌هـا از ویژگی‌های زیادی برخوردار است. صرفنظر از مجموعه عوامل غیر‌زنده و دخالت‌های غیر‌عالمانه انسان که موجب خسارت به پوشش گیاهی این جنگلها می‌شوند، بندپایان (به‌ویژه حشرات) و عوامل بیمار‌گر از مهمترین عواملی هستند که در شرایط نامطلوب اکوسیستمی، جمعیت آنها دچار طغیان شده و روند تخریب را افزایش می‌دهند. پایش و بررسی آفات و بیماری‌ها اولین قدم برای انتخاب روش صحیح کنترل آنها در جنگلها و مراتع می‌باشد که علاوه بر دستیابی به اطلاعات بنیادی، کمک بزرگی نیز در جهت پیشگیری به موقع طغیان و کاهش هزینه‌های کنترل خواهد نمود. پایش آفات درختان جنگلی و برآورد میزان خسارت و درجه اهمیت هر یک از آنها از خرداد سال 1399 به مدت دو سال در استان آذربایجان‌غربی انجام شد. شش ایستگاه (رویشگاه‌های جنگلی) مارمیشو، قبرحسین، دارساوین، همران، نلاس و میرآباد به‌صورت پیمایشی از نظر وجود آفات مورد بازدید قرار گرفتند. مهمترین جوامع جنگلی (درختان- درختچه‌ها) در مناطق یادشده شامل بلوط .Quercus spp، زالزالکCrataegus spp. و Rosa canina L. هستند. در بازدید از رویشگاه‌های جنگلی علاوه بر بررسی درختان مختلف جنگلی از نظر وجود آفات، اقدام به انتخاب چهار پلات به ابعاد 10متر ˟ 10 متر (100متر مربع) در هر ایستگاه گردید و پس از ثبت گونه‌های موجود در هر پلات و تعداد آنها، میزان آلودگی و خسارت در واحد درخت بر حسب درصد تخمین زده شد. در این بررسی 51 گونه آفت از روی گونه‌های موجود جمع‌آوری شدند که از میان آنها، میزان خسارت پروانه جوانه‌خوار بلوط Tortrix viridana L. (35-45 درصد)، گال (عدسی) ایجاد شده توسط زنبور (L.) Neuroterus quercusbaccarum (30-50 درصد) و گال ایجاد شده روی زالزالک (Crataegus meyeri Pojark.) توسط کنه گال‌زایEriophyes cratameyeris Lotfollahi, Honarmand, Hashemi & Xue ( 25-30 درصد) قابل توجه بود. در حال حاضر پروانه جوانه‌خوار بلوط در تمامی عرصه‌های جنگلی استان آذربایجان‌غربی پراکنده بوده و خسارات زیادی را به درختان بلوط وارد نموده است. کنترل این آفت می‌بایست در اولویت مدیریت آفات در این استان قرار بگیرد. جمعیت بالای زنبور برگخوار زبان‌گنجشکTomostethus sp. در منطقه پردانان و حاشیه رودخانه زاب به‌عنوان یک آفت نوظهور می‌تواند زنگ خطری برای درختان زبان گنجشک منطقه باشد. میزان خسارت این آفت تا 80 درصد مشاهده شده است. لاروها به طور کامل برگ درخت میزبان را از بین می‌برند و فقط رگبرگ‌های میانی و اصلی باقی می‌مانند.
کلیدواژه ها
Title
Pests monitoring in forests of Zagros zone in west Azerbaijan
Authors
Zahra Hashemi, Syamak Hanifeh, Majid Tavakoli, Mohammad Ebrahim Farashiani, Alireza Rajabi Mazhar, Rahman Rahimdokht
Abstract
Zagros forests as the second largest Iranian forest in terms of wideness, diversity, use in people's lives and providing families economics. Regardless of the collection of non-respected factors and unconscious human interference that cause damage to the vegetation of these forests, arthropods (especially insects) and pathogens are the most important factors that in undesirable condition increase their population and increased destruction. Monitoring and investigation of the pests and diseases is the first step to choose the correct method to control of them in forests and rangelands. Continuous monitoring of pests and diseases, in addition to obtaining fundamental information, will also help to prevent timely outbreaks and reduce control costs. Pests monitoring of forest and rangelands and the estimation of damage and the degree of importance of each of them began in 2020 to 2022 in West Azerbaijan Province. Six stations (forest habitats) Marmisho, Ghabre-Hussein, Darsavin, Hamran, Nallas and Mirabad were surveyed for the presence of pests. The most important forest communities (trees-shrubs) in the mentioned areas are Quercus spp., Crataegus spp. and Rosa canina L. Periodic sampling of pests was done in four plots (10m×10m) in each stations. After recording the species and their number in each plot, the infection rate and damage per tree unit was estimated. In this study, 51 species of pests were collected. Damage rate of Tortrix viridana L. (35-45%), the galls created by Neuroterus quercusbaccarum (L.) (30-50%) and Eriophyes cratameyeris on Crataegus meyeri Pojark. were noticeable. Currently, high density oak leaf roller is scattered throughout the forest areas of West Azerbaijan province and has caused a lot of damage to oak trees. Control of this pest should be the top priority of pest management in the province.The high population of Tomostethus sp. as an emerging pest in Pardanan region and the Zab riverside can be a warning sign for ash trees in the region.Damage rate of this pest was about 80%. The larvae completely eat the leaves of host trees and only the main veins of the leaves remained after defoliation.
Keywords
Forest, Zagros, Management, Pests, Oak