تأثیر ارقام مختلف نیشکر روی ظرفیت پارازیتیسم و درصد ظهور بالغین Telenomus busseolae Gahan (Hym.: Platygasteridae) پرورش یافته روی تخم‌های Lefebvre Sesamia nonagrioides

پذیرفته شده برای ارائه شفاهی
کد مقاله : 1479-25IPPC
نویسندگان
1گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
کرم ساقه‌خوار نیشکر Sesamia nonagrioides (Lefebvre) (Lep: Noctuidae) مهم‌ترین آفت مزارع نیشکر در ایران است. استفاده از ارقام مقاوم و کنترل بیولوژیک با استفاده از زنبور پارازیتوئید Telenomus busseolae Gahan (Hym.: Platygasteridae) به عنوان موثرترین روش‌های مدیریت تلفیقی کرم ساقه‌خوار نیشکر می‌تواند در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر، تأثیر ارقام مختلف نیشکر شامل CP48-103، CP57-614، CP69-1062، CP73-21، SP70-1143 و IRC99-02 روی ظرفیت پارازیتیسم، درصد پارازیتیسم و درصد ظهور زنبورهای بالغ T. busseolae پرورش یافته روی تخم‌های S. nonagrioides تحت شرایط آزمایشگاهی در دمای 1±27 درجه‏ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره‏ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. داده‌های مربوط به درصد پارازیتیسم و درصد ظهور زنبورهای بالغ T. busseolae با استفاده از تجزیه واریانس یک طرفه (one-way ANOVA) تجزیه شدند و اختلاف آماری میانگین تیمارها با استفاده از آزمون Tukey در سطح احتمال 5 درصد مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های مربوط به ظرفیت پارازیتیسم با بکارگیری نرم‌افزار کامپیوتری CONSUM-MSCHART تجزیه و تحلیل شدند.‌ با استفاده از داده‌های پارازیتیسم روزانه، نرخ پارازیتیسم ویژه سن- مرحله رشدی (cxj)، نرخ پارازیتیسم ویژه سن (kx)، نرخ خالص پارازیتیسم ویژه سن (qx)، نرخ خالص پارازیتیسم (C0) و نرخ متناهی پارازیتیسم (ω) محاسبه شدند. بر اساس نتایج بدست آمده بیشترین درصد پارازیتیسم و درصد ظهور بالغینT. busseolae پرورش‌یافته روی تخم‌های S. nonagrioides، روی ارقام CP48-103 و CP69-1062 و کمترین آن‌ها روی رقم SP70-1143 ثبت شد. میزان cxj در زمان ظهور بالغین روی رقم CP69-1062 (10/61 تخم در روز پانزدهم) و رقم CP48-103 (57/56 تخم در روز چهاردهم) بیشتر از سایر ارقام نیشکر بود. علاوه بر این بیشترین مقدار cxj روی ارقام CP48-103 و CP69-103 و کمترین آن روی رقم SP70-1143 بود. بیشترین و کمترین مقدار kx (میانگین تعداد تخم S. nonagrioides پارازیته شده توسط T. busseolae در سنx) 58/23 تخم و 81/10 تخم در روز شانزدهم به ترتیب روی ارقام CP69-1062 و SP70-1143 بود. همچنین بیشترین و کمترین میزان qx به ترتیب روی ارقام CP69-1062 و SP70-1143 بود. میزان C0 این پارازیتوئید (میانگین تخم‌های پارازیته شده توسط یک پارازیتوئید در کل طول عمر خود) روی ارقام CP48-103 و CP69-103 بیشترین و روی رقم SP70-1143 کمترین بود. نرخ متناهی پارازیتیسم (ω) روی ارقام حساس (CP48-103 و CP69-103) و رقم مقاوم (SP70-1143) به ترتیب 353/0، 350/0و 255/0میزبان به ازای هر پارازیتوئید بود. بر اساس یافته‌های این پژوهش، ارقام نیشکر روی ظرفیت پارازیتیسم، درصد پارازیتیسم، و درصد ظهور بالغین T. busseolae اثر معنی‌داری داشتتند و ارقام CP48-103 و CP69-1062 به عنوان ارقام مناسب و رقمSP70-1143 به عنوان رقم نامناسب برای افزایش کارایی این پارازیتوئید می‌باشند. نتایج بدست آمده در این پژوهش می‌تواند پس از بررسی‌های مزرعه‌ای در برنامه‌ی مدیریت تلفیقی ساقه‌خوار نیشکر مفید واقع شود.
کلیدواژه ها
 
Title
Effect of different sugarcane cultivars on parasitism capacity and percentage adult emergence of Telenomus busseolae fed on Sesamia nonagrioides eggs
Authors
Seyedeh Atefeh Mortazavi Malakshah, Hossein Ranjbar‌Aghdam, Bahram Naseri, Jabraeil Razmjou, Seyed Ali Asghar Fathi
Abstract
The sugarcane stem borer, Sesamia nonagrioides (Lefebvre) (Lep: Noctuidae) is the most important pest of the sugarcane fields in Iran. Using resistant cultivars and biological control agent, Telenomus busseolae Gahan (Hymenoptera: Platygastridae), could be considered as efficient pest management strategy against the sugarcane stem borer. Effects of different sugarcane cultivars (CP48-103, CP57-614, CP69-1062, CP73-21, SP70-1143 and IRC99-02) on parasitism capacity, percentage parasitism and emergence of T. busseolae reared on S. nonagrioides eggs on sugarcane cultivars were evaluated under the laboratory conditions at 27±1°C, 60±5% RH, and a photoperiod of 16: 8 (L: D) h. The data of percentage parasitism and adult emergence of T. busseolae were analyzed by a one-way analysis of variance (ANOVA), and the statistical differences among the treatments were compared using Tukey’s HSD test at a 5% probability level. Data on parasitism rates were estimated using the computer program CONSUME-MSChart. Using the daily parasitism data, we calculated the age-stage-specific parasitism rate (cxj), age-specific parasitism rate (kx), age-specific net parasitism rate (qx), net parasitism rate (C0) and finite parasitism rate (ω(. Based on the results, the highest percentage parasitism and adult emergence of wasps was recorded on cultivars CP48-103 and CP69-1062, and the lowest was recorded on cultivar SP70-1143. The value of cxj on the first day of adult emergence on the CP69-1062 cultivar (61.10 eggs on the 15th day) and CP48-103 cultivar (56.57 eggs on the 14th day) were greater than other cultivars. Furthermore, the maximum value of cxj were on cultivars CP48-103 and CP69-103, while the minimum value was on cultivar SP70-1143. The maximum and minimum value of kx (the mean number of S. nonagrioides parasitized by T. busseolae at age x) was 23.58 eggs and 10.81 eggs on 16th day on the CP69-1062 and SP70-1143 cultivars, respectively. Also, the highest and lowest qx value of T. busseolae was on cultivars CP69-1062 and SP70-1143, respectively. The C0 values of the parasitoid (the mean number of eggs parasitized by an average individual parasitoid during its total lifespan) was highest on cultivars CP48-103 and CP69-103 and lowest on cultivar SP70-1143. The finite parasitism rate (ω) on the susceptible (CP48-103 and CP69-103) and resistant (SP70-1143) sugarcane cultivars was 0.353, 0.350 and 0.255 hosts per parasitoid, respectively. According to the obtained results, the sugarcane cultivars showed significant effect on parasitism capacity, percentage parasitism and percentage adult emergence of T. busseolae. The results indicated that cultivars CP48-103 and CP69-103 were appropriate and cultivar SP70-1143 was inappropriate for the increased efficiency of T. busseolae. These results can be useful for developing an efficient integrated pest management program against the sugarcane stem borer.
Keywords
sugarcane cultivar, sugarcane stem borer, Parasitism capacity, percentage adult emergence