استفاده از اشعه ایکس برای کنترل شب‌پره مدیترانه‌ای آرد، Ephestia kuehniella Zeller

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1536-25IPPC
نویسندگان
1گیاه پزشکی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه محقق اردبیلی- اردبیل- ایران
2دانشجوی دکتری حشره‌شناسی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
3دانشجوی کارشناسی ارشد حشره‌شناسی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
4گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
5دانش آموخته کارشناسی ارشد حشره‌شناسی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
6گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
7ندارم
8گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
9گروه علوم گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
شب‌پره مدیترانه‌ای آرد، Ephestia kuehniella Zeller، یکی از آفات بسیار مهم محصولات انباری به شمار می‌رود که خسارت زیادی را وارد می‏کند.کنترل آفات انباری با استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی اثرات جانبی متعددی از قبیل آلودگی محیط زیست و افزایش مقاومت آفات را در پی داشته است. یکی از راهکارهای مناسب غیرشیمیایی برای کنترل آفات انباری، استفاده از اشعه ایکس است. در پژوهش حاضر، اثر اشعه ایکس طی 24 ساعت (5/0 گری به ازای هر ساعت) روی پارامترهای رشد جمعیت شب‌پره مدیترانه‌ای آرد در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها به‌صورت اشعه‌دهی لاروهای سن پنجم (یک روزه) و مقایسه آن‌ها با لاروهای تیمار نشده (شاهد) در 40 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اشعه ایکس موجب بدشکلی حشرات بالغ نر و ماده حاصل از لاروهای تیمار شده شد. میانگین درصد مرگ و میر لاروهای اشعه دیده (5/37 درصد) به‌طور معنی‌داری در مقایسه با گروه شاهد بیشتر بود (11/10 درصد). دوره‌های لاروی و شفیرگی و طول عمر حشرات کامل نر و ماده در مقایسه با شاهد به‌صورت معنی‌داری افزایش و تعداد تخم‌های گذاشته شده حشرات ماده حاصل از لاروهای تیمار شده کاهش یافت (p < 0.05). نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r)، نرخ خالص تولید مثل (R0)و نرخ متناهی افزایش جمعیت(λ) تحت تاثیر اشعه به‌طور معنی‌داری کم‌تر از شاهد بود (p < 0.05). درصد تفریخ تخم‌های حاصل از هر یک از حالت‌های جفتگیری (حداقل یکی از والدین تیمار شده) در مقایسه با شاهد به‌طور معنی داری کاهش یافت. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، اشعه ایکس روی شب پره مدیترانه‌ای آرد کنترل مطلوبی دارد و می‌تواند برای انجام تحقیقات بیشتر به‌عنوان جایگزین مناسب برای آفت‌کش‌های رایج معرفی گردد.
کلیدواژه ها
 
Title
Application of X-ray to control of the Mediterranean flour moth, Ephestia kuehniella Zeller.
Authors
forough afshari, maryam elahi, Fatemeh Mirzaei Kouhsareh, Aryan Ebadi, Arash Farhoomand, Haniye sadat Azizi kashi, Aysona Aghcheli, Roya Ahmadpour, Bahram Naseri, Asgar Ebadollahi
Abstract
The Mediterranean flour moth, Ephestia kuehniella Zeller, is one of the most important pests of stored products which causes a lot of damage. Controlling stored product pests by chemical pesticides has resulted in numerous side effects such as environmental pollution and increasing of pest resistance. The use of X-ray is an appropriate non-chemical strategy to control storage pests. In the present study, the effect of X-ray on the population growth parameters of Mediterranean flour moth during 24 h irradiation (0.5 Gy/h) was investigated in laboratory conditions. The experiments were performed by irradiating fifth-instar larvae (24 h old) and comparing them with untreated ones (control) in 40 replicates. The results showed that X-rays caused abnormalities in the adult males and females obtained from the treated larvae. The mean percentage mortality of irradiated larvae (37.5%) was significantly higher than the mortality in control group (10.11%). The larval and pupal durations, males and females’ longevity were increased compared to the control and the number of eggs laid by female insects originating from treated larvae was decreased (p < 0.05). The intrinsic rate of population increase (r), net reproductive rate (R0), and finite rate of population increase (λ) of the treated insects were significantly lower than the control (p < 0.05). The mean percentage of the egg hatch was significantly decreased in mating between the treated parents (at least one of the treated parents) compared to the control. According to the results of the current study, X-rays had a favorable control on the Mediterranean flour moth, and they can be introduced as a suitable alternative to conventional pesticides for future researches.
Keywords
X-ray, Mediterranean flour moth, Life table parameters, stored products pest