بررسی آلودگی بیماری لکه خرمایی گندم در مزارع استان گلستان
پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1664-25IPPC
نویسندگان
1دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی دانشگاه منابع طبیعی و کشاورزی گرگان
2دانشیار گروه بیماری شناسی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3استادیار پژوهش بخش بیماری شناسی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
4دانشیار پژوهش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
5استادیار گروه تولیدات گیاهی دانشکاه گنبد کاووس
چکیده
بیماری لکه خرمایی گندم (Pyrenophora tritici-repentis) یکی از عوامل مهم خسارت و کاهش عملکرد در بسیاری از مزارع گندم در جهان، به ویژه در مناطقی که کشاورزی حفاظتی و بدون خاکورزی است. این بیماری در سالهای اخیر به ویژه در سالهای پرباران در استان های شمالی ایران شیوع پیدا کرده است. به منظور بررسی وضعیت آلودگی مزارع گندم استان، ارزیابی بیماری در 300 مزرعه در 14 شهرستان استان گلستان در سال زراعی 1402-1401 انجام شد. تجزیه و تحلیل آماری دادههای بیماری بر اساس میزان وقوع بیماری (I) و میانگین شدت(S) صورت گرفت. نتایج نشان داد که در مناطق مورد بررسی وقوع بیماری (P=0.05) و شدت (P=0.02) تفاوت معنیداری دارند. بیشترین وقوع در میان مناطق گندمکاری استان، در غرب استان به ترتیب بندرترکمن(46.6درصد)، رامیان(44.7درصد)، گرگان(42.1درصد) و آق قلا (40.5 درصد)، و در شرق استان در کلاله(41دردصد) گزارش گردید بالاترین شدت بیماری در بندر ترکمن معادل 4.7 درصد و کلاله 4.5 درصد مشاهده شد. لازم به ذکرست در سال زراعی مذکور، تنش خشکی و کمی بارشهای جوی از وقوع و شدت آلودگی بیماری لکه خرمایی و سایر بیماریهای گندم نسبت به سالهای گذشته کاست. در مجموع 20 رقم مختلف گندم آبی و دیم رایج در استان مورد پایش قرار گرفت که در میان ارقام دیم بیشترین میانگین وقوع بیماری در کوهدشت(56.9 درصد)، لاین 17 (38.6 درصد) و قابوس(30.8 درصد) مشاهده گردید که رقم لاین 17 و کوهدشت بالاترین شدت بیماری معادل 7.6 درصد و 5 درصد را داشتند. در ارقام آبی به ترتیب رقم احسان، کلاته، پیشگام، مروارید و آراز بیشترین وقوع و شدت بیماری ارزیابی شد وکمترین وقوع و شدت بیماری در ارقام DH، نودل، کلکتور و باسیلیو ثبت گردید.
کلیدواژه ها
Title
Study on the infection status of Wheat Tan spot disease in Golestan province
Authors
Mehri Zeighami, Kamran Rahnama, Hassan Momeni, Mohammad Ali Aghajani, Fakhtak Taliei
Abstract
Tan spot caused by Pyrenophora tritici-repentis (Ptr) is a destructive disease in wheat-producing areas in the world, especially in areas with conservation agriculture and no tillage. This disease has spread in the northern provinces of Iran in recent years, especially in rainy years. In order to study of infection situation of the fields in the province, disease evaluating was carried out in 300 fields in 14 cities of Golestan province during 2023-2024. Statistical analyses of disease data were performed based on disease incidence (I) and mean severity (S) of the fields. The results revealed that the incidence (P=0.05) and severity (P=0.02) are significantly different in the locations. Maximum of average incidence was observed in the west of the province in Bandar Turkmen (46.6%), Ramian (44.7%), Gorgan (42.1%) and Agh Qala (40.5%), and in the east of the province in Kalaleh (41 percent). Maximum of mean severity was recorded in Bandar Turkmen equal to 4.7% and Kalala 4.5%. It should be mentioned that in the year of study, drought stress and low rainfall reduced the incidence and severity of tan spot and other wheat disease compared to previous years. A total of 20 different varieties of rainfed and water common wheat in the province were monitored, and among the rainfed varieties, the highest average incidence of disease was observed in Kohdasht (56.9%), Line 17 (38.6%) and Qabous (30.8%). Line 17 and Kohdasht had the highest severity of the disease equal to 7.6% and 5%. In water cultivars, Ehsan, Kalate, Pishgam, Morvarid and Araz cultivars were evaluated with the highest occurrence and severity of the disease, and the lowest incidence and severity of the disease were recorded in DH, Noodle, Collector and Basilio cultivars.
Keywords
Tan spot disease, Winter wheat, Pyrenophora tritici-repentis