شناسایی تعدادی از نماتدهای انگل گیاهی فوق بالاخانواده‌ی Tylenchomorpha در فراریشه‌ی درختان میوه‌ی دانه‌دار در استان آذربایجان غربی

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1815-25IPPC (R1)
نویسندگان
1دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی-گروه گیاهپزشکی-دانشکده کشاورزی-دانشگاه ارومیه
2دانشیار گروه گیاهپزشکی-دانشکده کشاورزی-دانشگاه ارومیه
33- استادیار گروه گیاهپزشکی-دانشکده کشاورزی-موسسه آموزش عالی آفاق ارومیه
چکیده
استان آذربایجان غربی یکی از مهمترین مراکز تولید میوه دانه‌دار در کشور می‌باشد. شناسایی گونه‌های فوق بالاخانواده Tylenchomorpha که اغلب از عوامل مهم خسارت‌زای گیاهی هستند به منظور مدیریت مطلوب آن‌ها ضرورت دارد و باید مورد توجه محققین قرار گیرد. به منظور شناسایی این نماتدها در فراریشه‌ی درختان میوه دانه‌دار از استان آذربایجان غربی، بین سال‏های 1402 و 1403، تعداد 86 نمونه خاک از باغ‌های استان جمع‌آوری گردید. پس از انتقال نمونه‏ها به آزمایشگاه نماتدشناسی دانشگاه ارومیه، نماتدها با استفاده از روش الک و سانتریفیوژ استخراج شده و برای تثبیت و انتقال آن‌ها به گلیسیرین از روش دگریس استفاده شد. بررسی‌های ریخت‌شناسی و ریخت‌سنجی با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین دیجیتال دینو انجام شد. برای شناسایی مولکولی، ناحیه D2-D3 زیر واحد بزرگ ریبوزومی (D2-D3 28S rDNA) توالی‌یابی شد. توالی‌های جدید بدست آمده با توالی‌های ثبت شده در بانک ژن مقایسه شدند. برای بازسازی درخت تبارزایی از روش Bayesian استفاده شد. در این مطالعه 20 گونه متعلق به 13 جنس شناسایی شد که شامل گونه‌های Aphelenchoides richardsoni، Basiria flandriensis، Criconemoides informis، C. parvus، Criconema annuliferum، C. mutabile، Ditylenchus acutatus، Filenchus thornei، Helicotylenchus dihystera، H. californicus، H. digonicus، H. pseudorobustus، Mesocriconema antipolitanum، M. xenoplax، Pratylenchus coffeae، P. thornei، Neopsilenchus magnidens، Psilenchus iranicus، Tylenchorhynchus solani، Zygotylenchus guevarai. می‌باشد. گونه های Basiria flandriensis و Ditylenchus acutatus با توجه به کمبود اطلاعات از ایران، به صورت مختصر شرح داده می شوند. در نماتدهای ماده گونه Basiria flandriensis اندازه بدن کوچک، مستقیم یا خمیده به سمت شکم، سر با 5 شیار عرضی، دم باریک تا تیز یا ظریف و با انتهای گرد. استایلت ظریف، تخمدان به صورت یک ردیفه، کیسه ذخیره اسپرم محوری، گرد تا کشیده با اسپرم های گرد. واژن و کیسه عقبی رحم کوتاه، واژن حدود 40% و کیسه عقبی رحم حدود % 50 – 30 عرض بدن در ناحیه و لوا را تشکیل می دهند. نماتدهای ماده Ditylenchus acutatus نماتدهای نسبتا بزرگی هستند، بدن باریک و بعد از تثبیت به صورت مستقیم، سر کوتاه و همطراز بدن با شیارهای عرضی نامشخص، شبکه کوتیکولی سر ضعیف، سطوح جانبی بدن دارای شش شیار طولی، استایلت ظریف و کوتاه، حباب انتهایی مری گلابی شکل و باروده حالت اتصالی یا همپوشانی جزئی دارد. دارای یک تخمدان، کیسه ذخیره اسپرم دارای اسپرم و در طول محور تخمدان، لب های فرج گاهی برآمده و واژن با دیواره نازک، طول کیسه عقبی رحم به طول میانگین 5/3 برابر عرض بدن در ناحیه فرج، دم مخروطی، با انتهای تیز. همچنین در این تحقیق تعداد 10 توالی از گونه‌های Basiria flandriensis، Helicotylenchus dihystera، H. californicus، H. digonicus، H. pseudorobustus، Pratylenchus coffeae، P. thornei، Psilenchus iranicus، Tylenchorhynchus solani، Zygotylenchus guevarai بدست آمد که می-توانند به غنی‌تر شدن بانک ژن کمک کنند.
کلیدواژه ها
 
Title
Identification some plant parasitic nematodes of the infraorder Tylenchomorpha in rhizosphere of pome fruit trees in West Azarbaijan province
Authors
Javad Salimi, Mina Rastgou, Abas Mokarram hesar
Abstract
West Azarbaijan province is one of the most important centers for the production of pome fruit trees in Iran. Identification of species Tylenchomorpha, which are often plant damaging, is necessary for their better management and should be the attention by researchers. To identify these nematodes in the rhizosphere of pome fruit trees in West Azarbaijan province, during the years 2023 and 2024, 86 soil samples were collected from the orchards of the province. After transferring the samples to the Nematology Laboratory of Urmia University, the nematodes were extracted using the flotation-sieving and centrifugation method and transfereed to glycerin by De Grisse method. Morphological and morphometric studies were carried out using an optical microscope with a Dino digital camera. the D2-D3 region of the large ribosomal subunit (D2-D3 28S rDNA) was sequenced for molecular identification. The new sequences obtained were compared with those recorded in the GenBank. Bayesian method was used to reconstruct the phylogenetic tree. In this study, 20 species belonging to 13 genera were identified, which include the following species: Aphelenchoides richardsoni, Basiria flandriensis, Criconemoides informis, C. parvus, Criconema annuliferum, C. mutabile, Ditylenchus acutatus, Filenchus thornei, Helicotylenchus dihystera, H. californicus, H. digonicus, H. pseudorobustus, Mesocriconema antipolitanum, M. xenoplax, Pratylenchus coffeae, P. thornei, Neopsilenchus magnidens, Psilenchus iranicus, Tylenchorhynchus solani, Zygotylenchus guevarai. Basiria flandriensis and Ditylenchus acutatus species are briefly described due to the lack of information from Iran. In females of Basiria flandriensis body size is small, straight or ventrally curved, head with 5 annules, tail is narrow to sharp or delicate with a rounded tip. Stylet slender, ovary uniseriate, spermatheca axial, round to elongated with rounded sperms. Vagina and post vulval sac are short, vagina is about 40% and the post vulval sac is about 30-50% of the body width in vulval region. Female of Ditylenchus acutatus are relatively large nematodes, body is thin and straight after fixation, head is short with indistinct annules, cephalic framework is weak, six lateral lines, stylet is fine and short, terminal bulb pear-shaped and offset or partially overlap with intestine. Monodelphic, spermatheca with sperms, vulval lips are sometimes raised and vagina is thin-walled, post vulval sac is 3.5 times of body width at vulval region, tail is conical, with a sharp end. Also, in this research, 10 sequences of Basiria flandriensis, Helicotylenchus dihystera, H. californicus, H. digonicus, H. pseudorobustus, Pratylenchus coffeae, P. thornei, Psilenchus iranicus, Tylenchorhynchus solani, Zygotylenchus guevarai were obtained which can help to enrich the GenBank.
Keywords
Identification, Nematode, seed fruit, morphology, molecular, Phylogeny