بررسی مقاومت برخی از ارقام جو نسبت به بیماری لکه نواری در شرایط گلخانه

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 2040-25IPPC (R1)
نویسندگان
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
بیماری لکه نواری ناشی ازPyrenophora graminea Ito & Kuribayashi از مهمترین بیماری‌های جو می‌باشد که تهدیدی جدی برای این محصول به شمار می‌رود. به منظور شناسایی قارچ‌ عامل این بیماری‌ از نمونه‌های بذری جمع آوری شده از مزارع استان‌های اصفهان، مرکزی، زنجان، تهران، البرز، آذربایجان غربی، همدان، خراسان رضوی، قزوین، قم، سمنان، فارس، خراسان جنوبی ، خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و ایلام بر اساس ضوابط انجمن بین المللی آزمون بذر، نمونه برداری شد. برای جداسازی جدایه‌های قارچی، تعداد 400 عدد بذر از هر نمونه پس از شستشو با آب و ضدعفونی سطحی با محلول هیپوکلریت سدیم یک درصد روی محیط‌های مختلف آگاردار از جمله سیب‌زمینی دکستروز آگار و سیب‌زمینی هویج آگار با تناوب نوری 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی در دمای 1 ± 22 درجه سلسیوس کشت داده شدند. در مجموع 38 جدایه‌ی قارچی به دست آمد که بر اساس تلفیق ویژگی‌های ریخت‌شناختی و مولکولی مبتنی بر ناحیه ژنومی ITS-rDNA، تمامی جدایه‌ها به قارچ P. graminea تعلق داشتند. آزمون بیماریزایی تمامی جدایه‌های جداسازی شده بر روی رقم حساس ماکویی در شرایط گلخانه با دمایی 1 ± 23 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90-70 درصد در چهار تکرار صورت گرفت. در بررسی شدت بیماریزایی (درصد آلودگی برگ‌ها‌ با علایم لکه نواری و بر اساس مقیاس صفر تا 3) جدایه‌ها در مجموع پنج جدایه با بالاترین شدت بیماریزایی روی رقم حساس ماکویی (5/73 درصد، 8/66 درصد، 3/64 درصد، 7/61 درصد و 2/59 درصد) انتخاب شدند. در ادامه این پژوهش آزمایشی برای ارزیابی واکنش 18 رقم مختلف جو شامل آبیدر، انصار، ارمغان، بهمن، به‌رخ، گوهران، جلگه، ماهور، مهتاب، مهر، نیک، نیمروز، نوروز، اکسین، قافلان، ریحان، یوسف و زهک نسبت به پنج جدایه‌ی منتخب با استفاده از روش ساندویچ انجام شد. بذور ضدعفونی شده با محلول هیپوکلریت سدیم یک درصد، در بین دو لایه قارچ رشد کرده روی محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار برای آلوده سازی بذور قرار گرفتند. ساندویچ‌های حاوی قارچ و بذور در دمای 14-12 درجه سلسیوس و شرایط تاریکی به مدت 21-14 روز نگهداری شدند. بین ارقام مورد بررسی از نظر مقاومت به جدایه‌های مختلف قارچ عامل بیماری اختلاف معنی‌داری وجود داشت. نتایج نشان داد که ارقام اکسین، نیمروز و نوروز با درصد بیماریزایی پایین‌تر نسبت به سایر ارقام، مقاوم شناخته شدند. ارقام ارمغان، انصار، گوهران، به‌رخ، نیک، بهمن، جلگه، ماهور، مهر، قافلان، زهک و یوسف به عنوان نیمه مقاوم و همچنین ارقام آبیدار، ریحان و مهتاب به عنوان ارقام حساس با بالاترین میزان علایم و آلودگی شناخته شدند. از نتایج این تحقیق میتوان در پیشبرد تحقیقات اصلاحی در راستای شناسایی و اصلاح ارقام مقاوم به بیماری لکه نواری استفاده کرد.
کلیدواژه ها
 
Title
Investigating the resistance of some barley cultivars to leaf stripe disease under greenhouse condition
Authors
Nima Khaledi, Farshid Hassani
Abstract
Leaf stripe disease with the causal agent Pyrenophora graminea Ito & Kuribayashi is one of the most important barley diseases that is considered a serious threat to this crop. In order to identify the fungus that causes this disease, seed samples were collected from fields of Isfahan, Markazi, Zanjan, Tehran, Alborz, West Azerbaijan, Hamedan, Razavi Khorasan, Qazvin, Qom, Semnan, Fars and South Khorasan provinces according to the International Rules for Seed Testing (ISTA). For isolation of fungi, a number of 400 seeds of each sample were washed with water and surface sterilized with 1% sodium hypochlorite solution and were placed on different agar media, including Potato Dextrose Agar (PDA) and Potato Carrot Agar (PCA), with alternating 12 hours of light and 12 hours of darkness at 22 ± 1 °C. In total, 38 fungal isolates were obtained, which were classified based on the combination of morphological characteristics and sequences obtained from the ITS-rDNA genomic region: all isolates belonged to P. graminea. The pathogenicity tests of all the isolates isolated on susceptible Makoei cultivars were carried out under greenhouse condition at 23 ± 1 °C and a relative humidity of 70-90% with four replications. In order to assess of disease severity of isolates (as the percentage of infected leaves with leaf stripe symptoms and based on the scale 0-3), in total, five isolates of the pathogen with the highest pathogenicity were applied to Makoei (73.5%, 66.8%, 64.3%, 61.7% and 59.2%). In the continuation of this research, the experiment was conducted to evaluate the reaction of 18 different cultivars of barley, including Abidar, Ansar, Armaghan, Bahman, Behrokh, Goharan, Jolgeh, Mahoor, Mahtab, Mehr, Nik, Nimrooz, Norooz, Oksin, Qaflan, Reihan, Yosef and Zahak, to the 20 selected isolate representatives using the sandwich method. Seeds sterilized by 1% sodium hypochlorite solution, placed in two fungal layers, have grown on a PDA culture medium for contamination. Sandwiches containing isolates and seeds were kept at a temperature of 12-14 °C and in dark conditions for 14-21 days. There was a significant difference between the investigated cultivars in terms of resistance to different isolates of the disease causing fungus. The results showed that Oksin, Nimrooz and Norooz cultivars with lower pathogenicity than other cultivars were identified as resistant cultivars. Armaghan, Ansar, Goharan, Behrokh, Nik, Bahman, Jolgeh, Mahoor, Mehr, Qaflan, Zahak and Yosef cultivars as semi-resistant cultivars, and also Abidar, Reihan and Mahtab cultivars had the highest level of symptoms and infection as sensitive cultivars. From the results of this research, it is possible to carry out corrective research in order to identify and correct the cultivars resistant to leaf stripe disease.
Keywords
cultivars, Pathogenicity, Susceptibility, Barley leaf strip, Identification